Maart 2019: Zee en bergen

Wie dacht dat het na het bezoek van T&N rustiger ging worden, heeft het mis.
Vrijdag 1 maart nemen we Julia na school mee naar de tandarts. Julia klaagt af en toe over een pijnlijke plek en wij zien een donkere schaduw; inderdaad een gaatje. De tandarts van het ziekenhuis, Nadine, is een goede vriendin van ons en ze kent Julia.
Mama komt even meekijken en Nadine gaat aan de slag met een tijdelijke vulling, aangezien het nog melkkiezen zijn. Julia werkt goed mee en ‘s avonds eet ze gewoon weer mee met de pizza.
Dan is het weer zaterdag en dus weer parkrun. Na de parkrun gaan we naar de Greenstone market. Lekker rondneuzen bij de verschillende stands, helaas ontbreekt het pannenkoekenkraampje: een favoriet van de meiden.
Op zondag moet P weer vroeg het bed uit. Laudate zingt in Alkmaar, bij het afscheid van koorlid Koos als predikant van de NG kerk aldaar. Het is een speciale ervaring want de stroom valt uit en het gaat enorm hard regenen. Een beetje onhandig, maar die regen is wel erg nodig. Na de dienst is er nog een gezellige bijeenkomst met hapjes en drankjes. Terug in Barberton zijn IJL lekker aan het spelen met de klei. De kinderen hebben allerlei mooie vormpjes gemaakt. Later in de middag zoeken we nog de nodige spullen uit en ruimen we op (gooien we weg) wat we niet meer kunnen gebruiken. De zak met kleren voor het goede doel wordt erg vol.

Maandag begint een gewone school en werkweek. Julia heeft ballet en zoals altijd doet Lisa gewoon mee. Dinsdag is op school de CANSA Shaveton, een actie waarbij de haren van de kinderen met een spuitbus in diverse kleuren worden gespoten. JL hebben ’s middags zwemmen, dus de felste kleuren zijn er al af als ze thuis komen. P gaat nog een keer naar Nelspruit om de rem van Inge’s auto te laten controleren. Ondertussen wordt de nieuw eettafel eindelijk afgeleverd, maar hij is wel kleiner dan afgesproken….
Pieter haalt gebak op bij Karen voor een verlate verjaardagstraktatie bij het koor. De meiden en Inge ophalen en naar huis en dan weer naar Nelspruit voor de koorrepetitie.
Woensdag mogen de meiden weer naar ballet. Inge heeft dienst en is pas laat thuis. Donderdag en vrijdag is P druk met het voorbereiden van de Bushlapa voor onze komende trip.

Die zaterdag vertrekken we op tijd – ons doel is Hartenbos, bij Mosselbaai. Via Machadodorp rijden we naar Jo’burg en we eindigen onze eerste dag in Winburg. Vernoemd naar de eerst overwinning van de Voortrekkers aan de noordzijde van de Oranje rivier en daarmee de eerste nederzetting van wat Oranje Vrijstaat zou worden. Het is een slaperig stadje waar weinig te beleven valt. Opmerkelijk is het Voortrekker monument dat net buiten het dorp staat.
De volgende dag rijden we verder tot Graaff-Reinet, kilometers rijden door de vlaktes van de Free State en de Eastern Cape. Weids uitzicht en weinig verkeer. We slapen net buiten de stad in het Camdeboo NP. Er staat een prachtige regenboog aan de hemel. Na het opzetten van de Bushlapa rijden we nog een rondje door het park. We zien black wildebeast, elanden, vogels en een jakhals.
Maandag doen we het rustig aan, we blijven in Camdeboo. We rijden eerst een rondje door het oostelijke deel van het park. Daarna gaan we door naar het westelijke deel met
‘the valley of Desolation’. We wandelen naar het uitkijkpunt met uitzicht op Graaff-Reinet. The valley of desolation is een verzameling doloriet kolommen, gevormd door erosie van vulkanisch uitbarstingen gedurende 200 miljoen jaar. En daarachter het zicht op de vlaktes van de Great Karoo. Daarna gaan de Crag lizard trail wandelen, best een pittig rondje voor de kinderen, maar ze houden het vol. En inderdaad, daar zien we diverse soorten hagedissen. We sluiten de middag af met boodschappen en een drankje in Graaff-Reinet. We proeven een aantal speciaal biertjes van Bridge street brewery.
Op dinsdag rijden we door naar Hartenbos, waar we rond het middaguur aankomen. Eerst gaan we ons registreren bij de camping/resort, daarna gaat Inge zich inschrijven voor het symposium – Perinatal Priorities. Het symposium begint met een creatieve sessie – een drumworkshop. PJL laten I achter, ze gaan naar onze kampplek aan het strand waar de meiden lekker gaan spelen en vriendjes maken met de camping buren.

De volgende dag begint met een mooie zonsopgang. Daarna gaat Inge op tijd en lopend naar het symposium en wij daarna naar het station van Hartenbos voor een speciaal treinritje. De trein rijdt van Hartenbos (start in Mosselbaai) naar (maximaal) Skimmelkrans Station bij George. Onderweg zijn er diverse stations. Onze rit gaat niet verder dan Maalgate, waar een brug is over de rivier, waar in de rivierbodem net zo’n erosiegaten zitten als bij Bourke’s Luck Potholes. Het is een excursie van zo’n 7 uur. Het is een dieseltreintje/tram met drie cabines die elk een eigen naam hebben. En hun namen zijn: Tom, Dick en ??? Harry natuurlijk! Het is een prachtige dag en we zien mooi landschap en af en toe schitterende uitzichten over de oceaan. De tunnels vinden de meiden een beetje eng maar toch ook weer geweldig. Omdat we als laatsten instapten in Hartenbos zaten we achteraan. Maar op de terugweg vooraan. Goed uitzicht dus!
Inge is laat terug; een drukke dag met plenaire sessies, workshops en een ALV. Leerzaam, inspirerend en gezellig met weerzien met oude bekenden. In de schemering loopt ze langs de zee terug naar de Bushlapa en kan gelijk aanschuiven aan tafel.
Donderdag is een korte dag congres met een vrije middag. PJL blijven eerst bij de tent, waar de meiden lekker gaan spelen aan het strand en op het campingterrein met de buurkinderen (Gita en Gert) en andere kinderen in de buurt. Als Inge weer terug is gaan we zwemmen in het verwarmde zwembad. Eerst proberen we nog het buitenbad met speelpark, maar daar is het water in ieder geval voor pappa en mamma echt te koud – en de zon te heet. Na het zwemmen, smikkelen we van een ijsje en lopen langs het strand terug. Schelpen zoeken, zandkastelen bouwen en pootje baden - vakantie.
Vrijdag is alweer de laatste dag van de Perinatal Priorities. Omdat de meesten weer terug moeten reizen, sluiten we op tijd af. Aangezien wij hebben gekozen voor kamperen, en dat zelf hebben geregeld, blijven we een extra nachtje.
De kinderen vermaken zich ‘s ochtends vanzelf met de kinderen in de buurt. Als Inge terug is gaan we op stap naar Mosselbaai. Daar bezoeken we het Diaz museum en het centrum erom heen. Bartholomeu Dias, de 15de eeuwse ontdekkingsreiziger, zette in 1488 voet aan land in Mosselbaai. In het museum staat een replica van het Portugese schip (caravel) waarmee Bartholomeu Dias naar Afrika is gevaren. Deze boot heeft zelf de tocht ook gemaakt van Portugal naar Zuid-Afrika. In de museumtuin staat de oude postboom en andere aandenken aan de vroegere inrichting van de ankerplaats. Na het museum lopen we een rondje door het centrum van Mosselbaai. We vinden een leuk atelier waar ze grote papier-maché giraffe maken in vrolijke kleuren. Die krijgt straks een mooi plekje op Julia’s slaapkamer. We sluiten de dag af met eten bij Delfino’s aan de baai met een mooi strand en uitzicht op de vuurtoren en dolfijnen. De kinderen kunnen lekker spelen bij het naastgelegen klimrek. Zo rijden we met ondergaande zon terug naar Hartenbos. ’s Avonds komt er goed nieuws binnen op de mail; Inge wordt uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek voor de opleiding tot arts IZB.

Op zaterdag 16 maart beginnen we onze terugtocht, of eigenlijk het tweede gedeelte van deze vakantie. Allereerst genieten we van de markt in Hartenbos (er blijken er zelfs meerdere tegelijkertijd te zijn, maar wij hebben maar tijd voor 1). Dan doorrijden naar Graaff-Reinet, waar we op de heenweg ook al gestopt waren. Nu slapen we bij Profcon op de camping. Het is een rare naam voor een bedrijf dat verschillende soorten verblijven voor verschillende soorten gasten aanbied. Op het binnenterrein is een kleine camping en diverse speeltoestellen. De kinderen vermaken zich er uitstekend. Inge probeert wat zaken te regelen en na te vragen voor het voorgestelde sollicitatiegesprek, maar net als we daarvoor gaan zitten is er een ‘geplande’ powercut. Dus geen internet.
De volgende ochtend gaan we Graaf-Reinet verkennen. We brengen een bezoek aan het Reinet huis, het Urquhart huis en de Hester Rupurt kunstgalerij. Midden in het dorp ligt de bekende NG Grote Kerk. Daarna gaat de reis verder naar het noordoosten, naar Lady Grey, een dorp vlak bij de grens met Lesotho. De gekozen camping, karnmelk river resort blijkt nog 7 km buiten het dorp te liggen in een stil en verlaten rivierdal. Heerlijk rustig, maar ook geen stroom of internet en Inge moet nog dringend wat zaken regelen voor het aankomende gesprek. Gelukkig kunnen we bij de eigenaren van de camping even terecht om wat zaken te regelen. Heerlijk die Afrikaner gastvrijheid. Met een meer gerust gemoed keren we terug naar de Bushlapa en vallen vermoeid in slaap.
De volgende dag is het niet ver naar de grens. Inge krijgt al meteen een reactie op haar mail van de vorige dag; ze moet toch echt fysiek komen voor het sollicitatiegesprek! Vanuit de auto, net voor de grens boekt ze een ticket op haar telefoon. Best spannend, want in Lesotho hebben we geen bereik en het is allemaal krap getimed. En dan is dat ook weer gelukt. Kunnen we in Lesotho tenminste even rustig van de vakantie genieten.

De grensovergang is rustig en netjes. Weer een nieuwe stempel in onze paspoorten! De weg in Lesotho is ook erg goed. Vanaf de grens rijden we eerst een stukje naar het noordoosten, voordat we afslaan naar het westen, de hoofdweg richting Maseru. Zover gaan we niet, we stoppen bij Morija. In 1833 bouwde de Franse protestanten hier de eerste kerk in Lesotho. Het dorp huisvest ook de oudste drukpers en is belangrijk geweest voor onderwijs. In Morija is een museum en het archief. De huidige koning, Letsie III is er geboren. Wij slapen bij het guesthouse, gerunt door een Franse dame.
Met onze Bushlapa kunnen we echter niet terecht op het geplande kampeerplekje en uiteindelijk parkeren/kamperen we op de parkeerplaats vlak voor het kantoortje (voor de stroom). Gelukkig is er een aparte douche/toiletruimte die vlakbij en van buitenaf bereikbaar is. We zijn op tijd in Morija en gebruiken de middag voor een bezoekje aan het museum en eten een pizza bij de lokale, kleine pizzabakker.
Lesotho is een klein koninkrijk, dat overal hoger ligt dan 1000m boven zee niveau. Alle bergen hebben er voor gezorgd dat ezels en paarden handig en geliefd zijn. Traditioneel hebben de Basotho een warme deken om, dragen ze laarzen en een typische rond, puntvormige hoed (mokorotlo) en rijden paard. Paardrijden hoort bij Lesotho, en dat willen de meiden dan ook graag beleven. We gaan een ochtend op stap met een boer/gids en zijn paard Fanta. Afwisselend mogen Lisa en Julia er op zitten. PI lopen mee en helpen het niet-rijdende kind met het lopen door de heuvels. Het is een mooie tocht en je kunt merken dat de paardenmeneer het gebied erg goed kent. Hoog in de bergen is nog een officiële dinosaurus voetafdruk in een rots te zien. Zelf heeft hij ook een afdruk van iets in een rotsblok onder aan de helling gevonden. Maar nog geen expert vind dit een dino-afdruk. Wij snappen wel waarom de gids dit zo noemt, het ziet er hetzelfde uit als de foto’s die we van de officiële dino-voetafdruk hebben gezien.
Met de bushlapa achter onze auto stoppen we nog even bij de andere interessante plek in Morija. Het is een craftcentre, waar ze met diverse materialen en door verschillende groepen producten worden gemaakt. Daarna is het tijd om weer te gaan rijden. Het is maar 50 km naar hoofdstad Maseru. Maseru is echt een drukke stad, we zien veel taxi’s en langzaam rijdend verkeer. Onze camping ligt vlakbij het militaire vliegveld van het land. De ingang is een beetje moeilijk te vinden en als ik me aanmeld bij de receptie weten ze niet goed wat ze met me aan moeten. Blijkbaar is het al een tijd geleden dat ze een kampeerder hebben gehad. Het is meer een jeugdherberg en christelijk opleidingsinstituut. Maar er is plek genoeg, stroom en ablutie. Dus wij zijn tevreden. We zetten onze Bushlapa op en gaan daarna nog de stad in op zoek naar wat interessante plekken. We bezoeken de Basuthu hat – een toeristische info en souvenirwinkel in het centrum in een gebouw in de vorm van een traditionele Basotho hoed. Daarna gaan we nog even shoppen in een grote mall van Maseru.
De dag erna maken we een dagtrip naar interessante plekken in de nabijheid van Maseru. Zo rijden we de Bushman pass (via de hoofdweg A3 - 2.266m) naar de Mohale dam. Mohale dam is onderdeel van het Lesotho Highlands waterproject. Het project bestaat uit dammen in de Sequnyane/Oranje rivier waarmee water wordt opgevangen en gebracht naar Gauteng en tevens het opwekken (nog niet volledig gerealiseerd) van hydro-energie voor Lesotho. We bezoeken het bezoekerscentrum en gaan vanaf daar met een gids naar de dam waar we mee worden genomen naar de bodem (uitlaat) en de bovenkant van de damwand. De weg gaat zigzaggend naar beneden langs de damwand; een zeer indrukwekkende, spannende en leerzame rit.
We nemen een andere route terug en rijden nadat we uit de bergen zijn naar Thaba Bosiu, net ten zuid-oosten van Maseru. Thaba Bosiu is een zandsteenplateau en nationaal momument van Lesotho. De naam Thaba Bosiu betekent Berg van de Nacht. De berg werd tijdens de Mfecane door Moshoeshoe I gebruikt als hoofdkwartier van de Basothonatie. Hier wist hij aanvallen van de Zulus, Matabele, Britten en Boeren van de Oranje Vrijstaat af te slaan. Tijdens de Derde Basotho-oorlog was Thaba Bosiu het enige fort dat standhield tegen de Boeren, en is sindsdien door geen enkele natie veroverd. Thaba Bosiu is de laatste rustplaats van Moshoeshoe I en zijn familie. Er is een groot standbeeld van de koning, evenals een museum en cultural village. We hebben geluk, er begint net een dansvoorstelling. Daarna lopen we met een gids door het nagebouwde dorp, langs het standbeeld en door het museum. Mooi opgezet en goed onderhouden. Hier in de buurt moet ook de rots/berg staan die model heeft gestaan voor de typische Lesotho hoed, mount Qiloane. We speuren de horizon af naar die herkenbare vorm, maar zien hem niet. Wel zien we een oude kerk, die de eerste blanken missionarissen gebouwd hebben. Als we daar weer wegrijden roept Julia ineens – daar, daar is de berg. We kijken haar raar aan? Wat bedoel je. De berg van het hoedje zegt ze. We rijden iets terug en inderdaad. Daar, achter een huis staat een rots van een meter of 30 hoog, die precies lijkt op de Lesotho-hoedjes.
Op de donderdag gaan we weer verder – nu echt de bergen in. We laten de Bushlapa achter in Hlotse/Leribe bij het Naleli guesthouse. Dan gaan we, lekker licht, weer op pad. Steeds hoger en hoger komen we bij de Matika Lisiu pas op 3090m. Op die hoogte is het maar 13 graden Celsius. Koud, windering maar een prachtig uitzicht. Heel veel bochtjes met om elke hoek een mooi uitzicht, Inge kan niet stoppen met fotograferen. We vervolgen de route en komen bij het stuwmeer van de Katse dam. Het meer is zo’n 30 km lang; we rijden eerst een stuk langs de westkant. We zien de inlet-toren om het water verder te vervoeren en gaan dan met een brug naar de oostelijke kant. Het is duidelijk te zien dat het water normaal gesproken een stuk hoger staat. Dus ook in Lesotho slaat de droogte toe. De weg gaat meer landinwaarts tot de bij de dam en het dorpje Katse uitkomen. We logeren vanavond in Katse Lodge, gezellig met zijn allen op een kamer; de meiden op de meegenomen luchtbedjes naast ons bed. Genoeg in de auto gezeten, tijd om de benen te strekken. We wandelen naar de botanische tuin van Katse. Deze is opgericht om de flora van het gebied zoveel mogelijk te redden en behouden tijdens en na de aanleg van de dam en het opvullen van het stuwmeer. Diverse planten zijn uit de valleien uitgegraven en daar weer geplant. Typisch voor de regio is de Spiral Aloe, een aloë waarvan de bladeren in een spiraalvorm om de kern heen zitten. Een perfect voorbeeld van de gulden snede. De tuin is ruim en met hoogteverschil aangelegd. Het wordt frisser en de zon staat laag, tijd om terug te lopen naar de lodge. Met een drankje (Maluti biertje) zitten we in de lounge waar ook internet is. De zon gaat onder en dan gaan de we aan tafel. Daarna douchen/in bad en naar bed.
Na het ontbijt rijden we naar het info-centrum van Katse dam. De dam is in 2009 voltooid, het is een van de grootste dubbelboogs betonnen dammen, van wel 185 meter hoog. Met een gids mogen we onder- en bovenaan de dam kijken, zelfs binnenin. Wat een enorme structuur! Daarna is het tijd om weer terug te rijden, weer die mooie route door de bergen. Het is echt ongelooflijk hoeveel bochten je in zo’n week tijd in Lesotho maakt, dat zullen er toch snel meer dan duizend zijn.
Beneden, op de ‘laagvlakte’ bloeien velden vol roze-witte bloemen en zonnenbloemen. Terug in Hlotse halen we de Bushlapa op bij het guesthouse en gaan dan meteen door naar Liphofung. Liphofung ligt in het noorden van Lesotho aan de weg naar Afriski en Sani-pass. Alweer een plaats vol historie, heel oude historie zelfs, want hier zijn nog rotstekeningen van de San van een paar duizend jaar geleden te zien. Op de plek waar we kunnen parkeren/kamperen is ook de receptie van de wandeling, dus dat is snel te regelen. Veel makkelijker dan het kamperen, want behalve dat we (alweer) de enigen zijn, is er (tijdelijk?) geen stroom noch stromend water. Wel is er een toilet waar we gebruik van mogen maken. Gelukkig dat we alles verder in de Bushlapa zelf hebben.
We wandelen een stukje naar beneden een beschutte kloof in. Koning Moshoeshoe heeft hier ook gewoond/overnacht. Onder een overhangende rots is een wand met San-schilderingen. Verschillende taferelen met mens-figuren, sjamanen, elanden en andere dieren. Bijzonder.
De volgende dag rijden we met regen weg uit Lesotho. We rijden terug richting Butha Buthe en gaan de grens over, terug in ZA. Al snel zijn we bij Fouriesburg, waar we koffie drinken op een plek waar we jaren eerder ook waren. We hadden een route bedacht maar nog geen overnachtingsplek geregeld. We rijden verder naar het noorden en zoeken ondertussen naar een geschikte plek op de gekozen route. Dat blijkt nog niet zo makkelijk. De eerste poging blijkt de camping gesloten…. En zo komen we toch uit bij Vrede, waar we niet konden reserveren maar waar ze nu wel plek hebben. We staan aan een meertje (met veel visfanaten). Een mooie camping waar de meiden gelijk vriendjes maken en lekker spelen.
Dan is het zondag 24 maart, dag 16 en de laatste van de vakantie. We reizen naar Barberton via Standerton. We zijn lekker op tijd weer thuis en hebben genoeg tijd om uit te laden en rustig thuis te eten.

De volgende dag begint het gewone leven van school en werk. Inge begint gelijk met een dienst. Vanwege de vakantie moest we een dienst ‘inhalen’, gelukkig is het een dienst3. De 26ste is Theo jarig, een goede reden om even met Nijmegen te bellen. Julia heeft weer lekker zwemles en ’s-avonds gaat P naar Laudate en mag meteen weer chauffeur spelen.
Op woensdag heeft I weer haar gewone dienst, nu een 2.
Die vrijdag is Inge heel druk op OK met wel vijf keer een sectio. Dat gaat helaas niet helemaal goed; bij een mislukte vacuum loopt ze een splash op. Dat betekent na al die jaren toch aan de PEP. De bloedwaardes blijken nadien gelukkig allemaal goed.
Alweer het laatste weekend van maart. Die beginnen we op zaterdag met een parkrun – moeilijk na een paar weken afwezigheid, maar wel lekker. Daarna naar Nelspruit waar we o.a. naar Valencia gaan om nog wat stof etc. te kopen. Daarna naar Riverside mall en we eten in Ilanga bij de Wimpy – leuk voor de kinderen.
Op zondag de 31e is de verjaardag van Luca, een vriendinnetje van school. We hebben bedacht dat we als cadeau onze speelkeuken gaan geven. PJL gaan erheen en genieten, terwijl I thuis blijft en inpakt voor onze verhuizing straks naar NL.
En daarmee is deze maand weer afgesloten. Ons laatste halfjaar in RSA is begonnen.

Fotolink: https://photos.app.goo.gl/wJsVBHe4KP12yqcFA


We blijven volhouden….
We wensen iedereen een mooi 2020 toe, met hopelijk veel verslagen en nieuwe avonturen
Pieter Inge Julia Lisa